Energiebesparing
De gebouwde omgeving moet in 2050 CO2-neutraal zijn. Dit betekent een grote opgave voor de
woningvoorraad. Er zijn 321.500 woningen in de stad. Voor 2030 moeten 97.000 woningen worden
geïsoleerd (gebaseerd op het Nationaal Isolatieprogramma). Deze grote opgave moet door drie
doelgroepen worden waargemaakt: eigenaar-bewoners (33.000 woningen), woningcorporaties
(43.000 woningen) en particuliere verhuurders (21.000 woningen). De tussendoelen voor 2030 zijn
zeer uitdagend. In de afgelopen jaren hebben eigenaar-bewoners en particuliere verhuurders de
eerste (voorzichtige) stappen gezet op gebied van energiebesparing. Om de doelen in 2030 te kunnen
halen is een versnelling met factor 10 noodzakelijk. Woningcorporaties werken hard aan
energiebesparing en verbetering bij EFG-labels, maar de landelijke ambitie is groter! Corporaties en
gemeente maken hiervoor een Rotterdamse aanpak.
In Rotterdam zijn er ruim 13.200 Verenigingen van Eigenaren (VvE), ongeveer een derde van de Rotterdamse woningvoorraad zit in een VvE. Dit is een bijzondere doelgroep, want binnen een VvE komen alle bovengenoemde doelgroepen voor. Dat maakt het nemen van gezamenlijke beslissingen lastig, ook omdat verduurzaming (nog) niet onder de officiële taken van VvE’s valt. Daarom biedt de gemeente gerichte hulp.
Wat hebben we al gedaan?
De afgelopen jaren heeft de gemeente veel acties ondernomen om de vier genoemde doelgroepen te helpen bij het verduurzamen van hun woningen.
Eigenaar-bewoners De afgelopen jaren werkte de gemeente aan het isoleren van woningen met kleinschalige projecten, zoals Triple A, Save the Homes en Power voor je Huis. De ervaringen zijn positief, maar de omvang en snelheid zijn niet voldoende om de doelstelling in 2030 te halen.
Particuliere verhuurders Onder particuliere verhuurders verstaan we personen of partijen die in Rotterdam minimaal één woning verhuren. Voor deze doelgroep heeft de gemeente nog geen projecten voor verduurzaming opgestart
Woningcorporaties De Rijksoverheid en de gemeente stellen scherpe eisen aan woningcorporaties als het gaat om de
verduurzaming van hun woningen. De woningcorporaties hebben naast de verduurzaming van hun
bezit nog veel andere opgaven zoals de beschikbaarheid van betaalbare woningen, nieuwbouw en
onderhoud van woningen. Een pittige opgave waarin elke euro afgewogen moet worden.
Verenigingen van Eigenaren VvE’s worden door de gemeente op verschillende manieren ondersteund. Zij kunnen bij loket VVE-010
aankloppen voor vragen, webinars en cursussen. VvE’s met een duidelijke verduurzamingswens
krijgen een advies & ondersteuningstraject aangeboden. Tot eind 2022 liep er voor kleine VvE’s een
isolatiesubsidie. Ook is er bijvoorbeeld een isolatiesubsidie voor grote VvE’s in Pendrecht.
Welke projecten lopen nog?
In 2023 intensiveert de gemeente de aanpak richting de vier doelgroepen.
Eigenaar-bewoners
- Start isolatie-acties in drie nog te bepalen gebieden, focus op wijken met veel woningen met een slecht energielabel;
- Collectieve isolatieactie voor de hele stad;
- Isolatieacties in de huidige aardgasvrij-aanpakken en –verkenningen.
Het doel is om 4.000 eigenaren/bewoners minstens één isolerende maatregel te laten nemen.
Het Energieloket van de gemeente krijgt een andere opzet, zodat we alle bewoners/eigenaren kunnen
bedienen: van zelfklussers tot mensen die ontzorgd willen worden.
Particuliere verhuurders Met particuliere verhuurders werkt de gemeente aan het Platform Particuliere Verhuur Rotterdam. Met
een kopgroep van deze verhuurders gaan we in gesprek over concrete mogelijkheden voor
verduurzaming. Woningcorporaties Met de woningcorporaties maken we weer nieuwe prestatieafspraken over het isoleren van hun bezit.
De corporaties kunnen de komende jaren extra stappen zetten, door de afschaffing van de
verhuurdersheffing. Ook gaan woningcorporaties en de gemeente samenwerken aan een actieplan
voor het wegnemen van knelpunten bij verduurzaming. Verenigingen van Eigenaren Het adviesloket VVE-010 bouwen we verder uit, zodat we VvE’s nog beter met hun verduurzaming
kunnen helpen.
Wat staat ons nog te doen?
Het is duidelijk dat er in aanloop naar 2030 en 2050 nog heel veel moet gebeuren. Hieronder de uitdagingen per doelgroep. Eigenaar-bewoners Eigenaar-bewoners zijn nog niet verplicht om te isoleren. Dat geeft een grote mate van vrijblijvendheid. Toch wil de gemeente deze doelgroep in beweging krijgen. Daarvoor moet er over langere tijd geld beschikbaar zijn, zodat we hen meerjarig, per gebied en voor de hele stad de helpende hand kunnen bieden. Voor de gebiedsgerichte aanpak energiebesparing hebben we alleen voor 2023 en 2024 geld. Voor de jaren daarna verwachten we geld van het Rijk, maar dat zal niet voldoende zijn voor de opgave die er nog ligt. Overigens moeten eigenaar-bewoners een groot deel van de maatregelen zelf betalen. Particuliere verhuurders De Rijksoverheid werkt aan wetgeving om de EFG-labels bij particuliere verhuurders stapsgewijs te verbieden. Hoe dit vorm krijgt en wie dit gaat handhaven, is nog onduidelijk. Woningcorporaties De Rijksoverheid en de gemeente stellen scherpe eisen aan woningcorporaties als het gaat om de verduurzaming van hun woningen. De woningcorporaties worstelen met alle opgaven, maar ze zeggen de doelstellingen voor 2050 wel te halen. Verenigingen van Eigenaren De behoefte aan ontzorgen bij VvE’s is hoog. Goede financieringsmogelijkheden voor verduurzaming ontbreken en er is geen vangnet voor bewoners die de extra financiële bijdrage niet kunnen betalen. Met het Rijk zijn we in gesprek om de hobbels weg te nemen.