7. Bestrijden van cyber-criminaliteit en criminaliteit met impact

De laatste jaren zien we een daling van traditionele delicten en een stijging van cybercriminaliteit. De pandemie heeft invloed gehad op deze ontwikkeling. Rotterdammers waren minder onderweg en meer thuis. Daarmee nam het gebruik van digitale middelen sterk toe. Dit is van invloed op de schaal waarop digitale criminaliteit kan plaatsvinden. De schaal en geringe pakkans zorgen ervoor dat dit voor criminelen een aantrekkelijk verdienmodel is.

De impact van cybercriminaliteit kan groot zijn. In veel gevallen zijn meerdere Rotterdammers of bedrijven tegelijkertijd slachtoffer. Hiernaast zien we cyberaanvallen die verstorend werken en langdurig impact hebben op de continuïteit van (maatschappelijke) organisaties. Burgers kunnen bijvoorbeeld in één klap veel geld van hun spaarrekening kwijtraken. Belangrijke publieke diensten kunnen tijdelijk stil gelegd worden. Het is belangrijk om te onderstrepen dat de kansen van digitalisering hand in hand gaan met nieuwe risico’s en dreigingen. Rotterdammers moeten zich niet alleen veilig voelen op straat en in de wijk, maar ook online.

In Rotterdam zien we relatief veel slachtoffers en daders van cybercriminaliteit. Dit vraagt om een gerichte aanpak. Voor elke doelgroep (jeugd, ondernemer, senior) organiseert Rotterdam met partners activiteiten waar deze groepen tips krijgen wat ze kunnen doen. Alleen als de digitale weerbaarheid van Rotterdam bij iedereen en alle partijen (Rotterdammers, ondernemers, bedrijven, scholieren, de haven) wordt versterkt, is Rotterdam digitaal weerbaar. De gemeente geeft het goede voorbeeld en zorgt naast het weerbaar maken van de stad dat ook de eigen organisatie bestand is tegen deze vormen van criminaliteit.

Hierbij zorgen we voor:

Rotterdam werkt nauw samen met lokale, regionale en nationale partners om de digitale weerbaarheid van de stad, de Rotterdammer en de ondernemer te versterken. We stimuleren en faciliteren kennisdeling tussen Rotterdamse organisaties over cyberincidenten en -dreigingen. Dit doen we door samen met Rotterdamse partners te werken aan de actielijnen uit het Cyberbeeld Rotterdam 2022. We nemen deel aan en organiseren (bestuurlijke) oefeningen met belangrijke partners. Ook dragen we bij aan FERM een partij die zich inzet voor de weerbaarheid tegen digitale criminaliteit in het Haven Industrieel Complex van Rotterdam. Met de politie, het Openbaar Ministerie en de Veiligheid Alliantie Rotterdam werken we nauw samen aan het bestrijden van digitale criminaliteit.

We nemen preventieve maatregelen om geldezels die online fraude en internetoplichting mogelijk maken tegen te gaan. Geldezels stellen hun bankpas beschikbaar om crimineel geld wit te wassen. We voorkomen daderschap met campagnes en confronterend theater. Hierbij leggen we de link met de aanpak van criminele uitbuiting. Ter voorkoming van digitale criminaliteit zijn er gerichte bewustwordingscampagnes voor alle doelgroepen. Daarnaast benaderen we de jonge Rotterdammer binnen het onderwijs met theater, en betrekken we IT-studenten bij activiteiten gericht op weerbaarheid. Voor ondernemers organiseren we bijeenkomsten en conferenties om handvatten te bieden bij het cyberweerbaar maken van een onderneming. Voor senioren organiseren we bijeenkomsten en theatershows om hen bewust te maken van online risico’s en om hen te helpen hoe ze hiermee kunnen omgaan.

De gemeente zet in op een aanpak van veelvoorkomende vormen van digitale criminaliteit samen met de politie, het Openbaar Ministerie en de Veiligheid Alliantie Rotterdam, namens de andere 24 gemeenten in de regio Rotterdam. Deze partijen werken samen met overheden en bedrijven om zowel het aantal daders als slachtoffers van digitale criminaliteit te verkleinen. Ook de financiële en telecominstellingen worden betrokken. Met deze partners ontwikkelt de gemeente interventies om daders van online fraude sneller aan te pakken. Hierbij wordt de link gelegd met de aanpak van ondermijnende criminaliteit. Zo willen we de bonafide infrastructuur stimuleren om barrières op te werpen en hun faciliterende rol in digitale criminaliteit te verminderen. Vanuit de aanpak is aandacht voor nazorg bij slachtoffers van digitale criminaliteit. Dit heet de pilot Cybercrime Nazorg en organiseren we in samenwerking met het Openbaar Ministerie, politie en met Slachtofferhulp Nederland. https://www.rotterdam.nl/werken-leren/cybercriminaliteit/

We blijven inzetten op het voorkomen van HIC-misdrijven en verminderen van slachtoffers. We willen nog minder slachtoffers van deze vorm van criminaliteit dan voor de coronapandemie. Hiervoor zet de gemeente in op doelgroepen en wijken die vatbaar zijn voor deze vormen van criminaliteit. Samen met verschillende partners en professionals zorgt de gemeente voor zichtbare en onzichtbare interventies in wijken waar de criminaliteit hoog is en/of waar veel kwetsbare doelgroepen zijn.

De gemeente werkt landelijk samen om High Impact Crimes tegen te gaan. Het ministerie van Justitie en Veiligheid zet de komende jaren fors in om de lokale aanpak op deze fenomenen blijvend te ondersteunen. Dit aan de hand van een preventieve dader- en slachtoffergerichte aanpak.