3. Bouwen aan veilige wijken

Samen met zorgpartners willen we op tijd ingrijpen met het bieden van zorg of hulp en met betrokkenen zoeken naar een passende oplossing. Hiermee willen we voorkomen dat een deel van de mensen die zorg nodig heeft in een onveilige situatie terechtkomen. We zetten daarom fors in op het versterken van de samenwerking tussen professionals in de zorg en veiligheid in de wijk. Hierin maken wij bewuste keuzes. Dit doen we door extra aandacht te hebben voor kwetsbare wijken en kwetsbare bewoners met een opeenstapeling van problemen. Dit kunnen problemen op het gebied van wonen, werk, inkomen, opvoeding, onderwijs, leefbaarheid en gezondheid zijn.

Instrumenten, samenwerkingsverbanden en aanpakken die we inzetten:

Naast een regionale aanpak beginnen we in 2023 met een nieuwe lokale aanpak met zorg- én veiligheidspartijen. Deze aanpak heet Lokale Samenwerking Zorg en Veilig (LSZV) en is speciaal voor Rotterdammers die niet terecht kunnen bij het regionale Zorg- en Veiligheidshuis, omdat hun situatie (nog) niet dusdanig complex, risicovol en/of vastgelopen is. De lokale aanpak helpt om sneller preventief te handelen en voorkomt dat situaties verslechteren.

Personen met een psychische aandoening, verslaving en/of ander gedragsprobleem kunnen soms de grip op het leven (tijdelijk) kwijtraken. Dat kan zich uiten in verward of onbegrepen gedrag op straat. Goede zorg voor deze mensen is een vereiste. Zorg bij psychische problemen en passende begeleiding bij schuldhulpverlening, huisvesting, werk en dagbesteding. De gemeente wil deze groep sneller helpen, ook omdat de politie al jaren een sterke toename ziet. Dit doen we door een effectievere opvolging te organiseren met als doel dat de situatie niet escaleert en een deel van deze groep niet in aanraking met politie en justitie komt. https://www.rotterdam.nl/wonen-leven/zorgen-om-een-ander/

Geweld achter de voordeur heeft een enorme impact op slachtoffers en hun omgeving. Deze vorm van geweld is een speerpunt van justitie, politie en daarmee ook voor gemeente Rotterdam. We helpen onze partners in het voorkomen en bespreekbaar maken van huiselijk geweld, kindermishandeling en seksueel geweld. Dit doen we met voorlichting. Met het stimuleren van het maatschappelijk debat en met onderzoek. Als het toch gebeurt, dan zetten we in op signalering en het stoppen van geweld. Ook bieden we hulp en ondersteuning aan slachtoffer(s) en dader. https://centrumhuiselijkgeweldkindermishandelingrotterdamrijnmond.nl/

Jaarlijks komen circa 2.100 Rotterdammers uit detentie. Zo’n 40% van hen kampt met een (licht) verstandelijke beperking. De gemeente heeft daarom aandacht voor het succesvol re-integreren in de samenleving van alle ex-gedetineerden. Met als doel het voorkomen van terugval in crimineel gedrag. De gemeente helpt deze groep met vinden van passend werk of dagbesteding en biedt hulp bij schulden en het vinden van huisvesting.

De veiligheid in Rotterdam neemt al jaren toe, maar toch wordt dit niet altijd zo ervaren. Om te onderzoeken wat nodig is voor het vergroten van de veiligheidsbeleving van Rotterdammers zijn we gestart met een onderzoek in Beverwaard en Pendrecht. Daar hebben bewoners, gemeente, ondernemers, politie, woningcorporaties, wijkraden en wijkorganisaties met elkaar vastgesteld welke problemen opgelost moeten worden om de veiligheidsbeleving te vergroten. Vaak ligt de oplossing niet bij veiligheid, maar in het organiseren van contact of het oplossen van een overlastsituatie. Denk aan het werken met buurtmoeders om de veiligheidsbeleving onder jongeren te vergroten. Of verbeteringen in de openbare ruimte op plekken waar ouderen zich onveilig voelen. De gemeente gebruikt de inzichten en lessen die hier zijn opgehaald om de komende jaren in meer wijken de veiligheidsbeleving van Rotterdammers te vergroten. Hierbij maken we gebruik van en werken we met:

We zetten in op het verhogen van meldingen en het sneller vaststellen van missstanden in de wijk. Want woonoverlast, woon- en adresfraude, leegstand en uitbuiting van huurders heeft grote impact op de veiligheid. Dit doen we met het organiseren van buurtpreventieteams en het versterken van de pleinenaanpak waarbij ook de sociale samenhang van bewoners rondom en in de buurt van een plein wordt vergroot. En wanneer nodig, nemen we maatregelen zoals het inzetten van cameratoezicht, mosquitos, extra handhaving of handhavingsacties samen met onze veiligheidspartners.

Voor een succesvolle aanpak werken we als gemeente samen met de verschillende gemeenschappen in onze stad. Deze netwerken van bewoners en organisaties zijn cruciaal om veiligheidsproblemen integraal en duurzaam op te lossen. Met de komst van de wijkraden heeft Rotterdam er 39 gemeenschappen bij waarmee we intensief gaan samenwerken.

Daarnaast maken we gebruik van bewonersinitiatieven, houden we straatgesprekken en stellen we in een aantal wijken samen met bewoners een actieplan op. Wanneer de wijkveiligheid onder druk staat, bijvoorbeeld door een incident, beginnen we bij onze gemeenschappen (Denk aan: Stichting Stop Overlast in Kralingen, Buurtpreventieteams, ondernemersverenigingen, Onwijze moeders en Buurtvaders, Young010, Stichting de moeder is de sleutel en vele anderen). We maken een gezamenlijke analyse van het probleem en de oplossing.

De komende vier jaar gaan we verder met het actieprogramma EU-arbeidsmigranten. Met de aanpak verbetert de gemeente het zicht op het aantal EU-arbeidsmigranten en willen we de positie van EU-arbeidsmigranten in de Rotterdamse samenleving versterken. Met de aanpak werken we aan leefbare wijken voor zowel EU-arbeidsmigranten als andere bewoners. http://www.rotterdam.nl/euarbeidsmigranten

Veilige wijken zijn wijken waar Rotterdammers veilig en onbekommerd wonen. Het aanpakken van woonoverlast staat nooit op zichzelf. De gemeente en ketenpartners, waaronder politie, corporaties en particuliere verhuurders, werken met elkaar samen. Zij zetten diverse instrumenten in om de woonoverlast te stoppen. De komende jaren zet de gemeente in op het binden van nog meer particuliere verhuurders aan deze samenwerking. Hierbij investeert de gemeente onder andere in extra toezicht en handhaving rond studenten(woon) overlast in de wijk Kralingen.

Al jaren is het tegengaan van asociaal verkeersgedrag belangrijk. Samen met partners worden maatregelen genomen, zowel preventief als repressief. Denk aan het verlagen van de snelheid, het afzetten van straten en handhaving door boa’s en politie en de inzet van (mobiele) camera’s. Toch worden inwoners geconfronteerd met asociale weggebruikers. In 2023 starten we met het versterken van de aanpak verkeersasocialen. Dat doen we in samenhang met andere aspecten. Want dit probleem gaat over de openbare ruimte, gedrag van mensen en duidelijke handhaving. Daarom combineren we in de nieuwe aanpak maatregelen die elkaar versterken. Denk aan fysieke maatregelen (snelheidsremmers), circulatiemaatregelen (autostromen in de stad), het werken aan gedragsbeïnvloeding (gesprek met overlastgevers, campagnes), intensievere handhaving en het uitbreiden van bestuursrechtelijke mogelijkheden bij een overtreding (in beslag nemen van een voertuig). Ook werken we aan het slim inrichten van de buitenruimte.

De lokale overheid kan met bevoegdheden en bestuurlijke maatregelen onveilige situaties snel aanpakken. Bijvoorbeeld door een woning te sluiten waarin drugs wordt gehandeld. De komende periode werken we met het Rijk aan de uitbreiding van bevoegdheden en bestuurlijke maatregelen. We zetten in op het strafbaar stellen van straatintimidatie en we onderzoeken maatregelen die we kunnen nemen om veiligheidsvraagstukken in de online leefwereld effectief aan te pakken. Bij het nemen van een bestuurlijke maatregel wegen we de zorgsituatie van de betrokken persoon en/of het betrokken gezin mee. Met als doel een effectief en evenredig besluit te kunnen nemen. Want daders zijn soms ook slachtoffer, en niet alle maatregelen of straffen dragen bij aan lange termijn oplossingen.

Soms heeft de aanpak of een probleem in een wijk een extra zet nodig. Stadsmariniers schakelen tussen de gemeente en de straat en andersom. Met stadsbestuur, organisaties, bewoners en ondernemers. Met gezag van burgemeester of wethouder en alleen als een bestaande aanpak onvoldoende werkt. De inzet is afhankelijk van de situatie. Het werk van een stadsmarinier ligt op het grensvlak van veiligheid, de buitenruimte en het sociaal domein. https://www.rotterdam.nl/bestuur-organisatie/stadsmariniers