Foto: Jan van der Meijde
1. Inleiding
De gemeente werkt samen met partners aan een veilige stad om in te wonen en in te werken. Gebeurtenissen in de wereld en dichter bij huis hebben effect op Rotterdam. Het is belangrijk om deze effecten op tijd te zien en aan te pakken. Dit betekent luisteren naar Rotterdammers en aanwezig zijn in wijken. Samen met andere overheden, bedrijven en inwoners op tijd actie ondernemen wanneer risico’s op de stad afkomen; samen criminaliteit en overlast voorkomen en aanpakken.
Ontwikkelingen om ons heen
De Veiligheidskoers 2023-2027 is geschreven in een tijd van grote wereldwijde gebeurtenissen die van invloed zijn op Rotterdam en haar inwoners. Een oorlog in Europa, een wereldwijde pandemie. Met als een van de effecten meer kwetsbare mensen in- en van buiten onze stad, die een veilige haven nodig hebben.
Daarnaast zien we dat ontwikkelingen die al langer spelen doorzetten: de samenleving digitaliseert in hoog tempo, de invloed van de onlinewereld op vormen van criminaliteit groeit, het vertrouwen in elkaar en in de overheid staat onder druk en de strijd tegen ondermijning is landelijke prioriteit. In Rotterdam, maar steeds vaker ook online zien we kwetsbare groepen, overlastsituaties en jongeren die worden verleid door criminelen. Het is onze taak om in deze omstandigheden samen met partners en Rotterdammers vooruit te kijken en de veiligheid verder te vergroten.
Ambities bestuursperiode 2022 - 2026
Het coalitieakkoord 2022-2026 (Eén stad) geeft een duidelijke opdracht op het gebied van veiligheid. Zo staat in deze bestuurlijke opdracht dat iedereen in Rotterdam zich veilig moet kunnen voelen, zowel op straat als achter de voordeur. De veiligheid is de afgelopen jaren verbeterd, maar nog te veel Rotterdammers voelen zich niet veilig. Dit vanwege messengeweld onder jongeren, geweld achter de voordeur en verwevenheid van criminaliteit in het dagelijks leven.
In het coalitieakkoord staat dat het begaan van strafbare feiten, ongeacht wie wat doet of waar het gebeurt - niet wordt geaccepteerd en wordt aangepakt. Dat de aanpak een goede balans moet zijn tussen preventie en repressie. Dat de problematiek op straat- en wijkniveau de komende jaren centraal staat. In deze veiligheidskoers zijn de ambities uit het coalitieakkoord en de collegedoelstelling voor een veilige stad overgenomen.
Collegedoelstelling
- Het college stelt een meetbaar doel: inspanningen zijn erop gericht dat over vier jaar de score op de veiligheidsindex een gemiddelde score laat zien die gelijk of hoger is dan de gemiddelde score in het wijkprofiel van 2022 (110).
- De vijf laagst scorende wijken (kwetsbare wijken) op de veiligheidsindex van het wijkprofiel van 2022 (Carnisse, Hillesluis, Tussendijken, Tarwewijk, Lombardijen) laten in 2026 een stijging van ten minste vijf punten zien ten opzichte van 2022.
Waar staat Rotterdam: Wijkprofiel 2022
Met de tweejaarlijkse monitor van het wijkprofiel peilt en evalueert de gemeente de situatie in de stad en wijken. Voor het meten van de resultaten gebruikt de gemeente verschillende interne en externe bronnen. Denk aan meldingen van inwoners, geregistreerde misdrijven, informatie uit netwerken in de wijk en kennis uit onderzoek.
Het wijkprofiel van 2022 laat een dalende trend zien van klassieke vormen van criminaliteit in Rotterdam zoals diefstal, geweldsincidenten en inbraak. Het meetbare veiligheidsniveau voor de stad als geheel is hoger dan vier jaar geleden in 2018. Tegelijkertijd laat het wijkprofiel zien dat in de kwetsbare wijken het veiligheidsniveau laag is en de veiligheidsbeleving achterblijft. In die wijken ervaren inwoners een minder gevoel van ‘samen’, en beoordelen zij de kwaliteit van de openbare ruimte slechter.
Uitgangspunten Veiligheidskoers 2023-2027
Bouwen aan een veilig Rotterdam doen we door veiligheid mee te nemen in onze stedelijke doelstellingen, zoals het bouwen van een nieuwe wijk of winkelstraat. Bouwen aan een veilig Rotterdam betekent een goede balans tussen preventie en repressie: met meer aandacht voor jeugd en kwetsbare doelgroepen; Rotterdammers weerbaar maken en beschermen voor criminaliteit.
Met deze uitgangspunten staan de komende jaren vijf veiligheidsopgaven centraal:
- Bouwen aan veilige wijken
- Voorkomen van jeugdcriminaliteit
- Bestrijden van ondermijnende criminaliteit
- Omgaan met polarisatie en tegengaan van extremisme
- Bestrijden van cybercriminaliteit en criminaliteit met grote impact
Deze vijf opgaven vragen om structurele inzet van gemeente en partners. Opgaven die bij uitstek om een integrale aanpak vragen. Voor iedere opgave staat in de veiligheidskoers beschreven wat het is, waar we voor staan (ambitie) en wat we op hoofdlijnen gaan doen.
Samenwerking is noodzakelijk voor succes
Werken aan de veiligheidsopgaven en met elkaar het juiste doen, betekent dat we intensief moeten samenwerken met anderen. Succesvol handelen bereiken we in veel gevallen niet met veiligheidsmaatregelen, maar wel met bijvoorbeeld het aanpassen van de buitenruimte of het organiseren van hulp voor inwoners. Alleen samen kunnen we verbeteringen voor de stad realiseren die bijdragen aan het vergroten van de veiligheid en het veiligheidsgevoel. Dit doen we in afstemming met veiligheidspartners en andere steden (G4) in Nederland. En met het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ) waar een extra pijler ‘veiligheid’ aan wordt toegevoegd.
Door verbinding te leggen met het Rotterdams Klimaatakkoord, zodat ook in die aanpak veiligheid een plek krijgt. Met de komst van Wijk aan Zet versterken we de samenwerking met bewoners en ondernemers en benutten we waar mogelijk bewonersinitiatieven. Met maatschappelijke organisaties werken we aan hulp bij problemen zoals armoede, schulden en eenzaamheid.
Want deze problemen hebben effect op de veiligheid. Behalve lokale samenwerking zit ook de internationale samenwerking in het DNA van Rotterdam. We werken samen met steden in Europa en de rest van de wereld om lessen en inzichten te delen. Belangrijke platformen zijn het European Forum for Urban Security (EFUS), het Strong Cities Network (SCN), het Radicalisation Awareness Network (RAN) en Eurocities.
Vervolg en verdere uitwerking van plannen en activiteiten
De Veiligheidskoers 2023-2027 beschrijft de vijf belangrijkste veiligheidsopgaven en bijbehorende ambities voor de komende vier tot vijf jaar van gemeente Rotterdam. De veiligheidskoers geeft richting en beschrijft in grote lijnen hoe en met welke opgave gemeente en partners Rotterdam veiliger maken. Het is belangrijk dat de gemeente plannen kan aanpassen als de stad en de wereld om ons heen verandert.
- De concrete uitwerking van de opgaven wordt opgenomen in aparte plannen van aanpak. Zodat we wanneer nodig (elk jaar) kunnen bijsturen als de situatie hierom vraagt.
- We werken met een jaarlijkse agenda die aansluit op de ambities in deze veiligheidskoers. Hierin staan activiteiten die verder gaan dan veiligheid, maar wel een bijdrage leveren aan de veiligheidsopgaven.
- Ook de wijkraden stellen de komende jaren plannen op. Als de opgaven elkaar raken zorgen we voor verbinding. Stedelijk beleid versterkt op deze manier de aanpak in wijken en goede initiatieven in wijken nemen we op in het stedelijk beleid.
Foto: Eric Fecken