Home / Energietransitie / Gebouwde omgeving / Energiebesparing
Energiebesparing
De gebouwde omgeving moet in 2050 klimaatneutraal zijn. Dit betekent een grote opgave voor de woningvoorraad. Er zijn 321.500 woningen in de stad. Voor 2030 moeten 97.000 woningen worden geïsoleerd (gebaseerd op het Nationaal Isolatieprogramma). Deze grote opgave moet door drie doelgroepen worden waargemaakt: eigenaar-bewoners (33.000 woningen), woningcorporaties (43.000 woningen) en particuliere verhuurders (21.000 woningen). De tussendoelen voor 2030 zijn zeer uitdagend. In de afgelopen jaren hebben eigenaar-bewoners en particuliere verhuurders de eerste (voorzichtige) stappen gezet op gebied van energiebesparing. Om de doelen in 2030 te kunnen halen is een versnelling met factor 10 noodzakelijk. Woningcorporaties werken hard aan energiebesparing en verbetering bij EFG-labels, maar de landelijke ambitie is groter! Corporaties en gemeente maken hiervoor een Rotterdamse aanpak.
In Rotterdam zijn er ruim 13.200 Verenigingen van Eigenaren (VvE), ongeveer een derde van de Rotterdamse woningvoorraad zit in een VvE. Dit is een bijzondere doelgroep, want binnen een VvE komen alle bovengenoemde doelgroepen voor. Dat maakt het nemen van gezamenlijke beslissingen lastig, ook omdat verduurzaming (nog) niet onder de officiële taken van VvE’s valt. Daarom biedt de gemeente gerichte hulp.
Wat hebben we al gedaan?
De afgelopen jaren heeft de gemeente veel acties ondernomen om de vier genoemde doelgroepen te helpen bij het verduurzamen van hun woningen.
Eigenaar-bewoners De gemeente heeft de afgelopen jaren gewerkt aan het isoleren van huizen met kleine projecten, zoals Save the Homes, Power voor je Huis en een aanpak gericht op specifieke gebieden. De resultaten zijn positief, maar we moeten versnellen om ons doel voor 2030 te halen. Particuliere verhuurders Onder particuliere verhuurders verstaan we personen of partijen die in Rotterdam minimaal één woning verhuren. Voor deze doelgroep heeft de gemeente nog geen projecten voor verduurzaming opgestart. Woningcorporaties De Rijksoverheid en de gemeente stellen scherpe eisen aan woningcorporaties als het gaat om de verduurzaming van hun woningen. De woningcorporaties hebben naast de verduurzaming van hun bezit nog veel andere opgaven zoals de beschikbaarheid van betaalbare woningen, nieuwbouw en onderhoud van woningen. Een pittige opgave waarin elke euro afgewogen moet worden. Verenigingen van Eigenaren VvE’s worden door de gemeente op verschillende manieren ondersteund. Zij kunnen bij loket VVE-010 aankloppen voor vragen, webinars en cursussen. VvE’s met een duidelijke verduurzamingswens krijgen een advies & ondersteuningstraject aangeboden. Sinds 2023 is er vanuit energiearmoede een isolatiesubsidie voor VvE’s.
Welke projecten lopen nog?
In 2024 intensiveert de gemeente de aanpak richting de vier doelgroepen.
Eigenaar-bewoners
We gaan door met gebiedsgerichte isolatieacties, zowel in gebieden met aardgasvrije plannen als daarbuiten. We richten ons vooral op wijken met veel woningen met een slecht energielabel. Er komt een extra subsidie van de gemeente. We willen hierbij ook samenwerken met initiatieven van bewoners. We organiseren een collectieve isolatieactie voor de hele stad. Het doel is om minstens 4.000 eigenaar-bewoners te laten investeren in minstens één isolerende maatregel. Het Energieloket van de gemeente wordt anders opgezet, zodat we alle bewoners en eigenaren kunnen helpen. Van mensen die zelf willen klussen tot mensen die volledig ontzorgd willen worden.
Particuliere verhuurders In 2023 hebben de gemeente Rotterdam en een aantal particuliere verhuurders het Platform Particuliere Verhuurders Rotterdam (PPVR) opgericht. We onderzoeken opties om verduurzaming te versnellen. Dit doen we onder andere door bemiddeling tussen verhuurders en huurders, advies en ondersteuning voor particuliere verhuurders, en het ontwikkelen van communicatiemiddelen die breed inzetbaar zijn. Woningcorporaties Samen met de woningcorporaties werken we aan het uitvoeren van de prestatieafspraken over het isoleren van hun woningen. Daarnaast werken woningcorporaties en de gemeente samen aan een actieplan om obstakels voor verduurzaming weg te nemen. Verenigingen van Eigenaren We gaan het adviesloket VVE-010 verder ontwikkelen, zodat we VvE's nog beter kunnen ondersteunen bij hun verduurzamingsplannen. VvE's die hulp nodig hebben bij het verduurzamen van hun gebouwen kunnen hier terecht voor antwoorden, informatie en een advies- en ondersteuningstraject.
Wat staat ons nog te doen?
Het is duidelijk dat er in aanloop naar 2030 en 2050 nog heel veel moet gebeuren. Hieronder de uitdagingen per doelgroep. Eigenaar-bewoners Eigenaar-bewoners zijn nog niet verplicht om te isoleren. Dat geeft een grote mate van vrijblijvendheid. Toch wil de gemeente deze doelgroep in beweging krijgen. Daarvoor moet er over langere tijd geld beschikbaar zijn, zodat we hen meerjarig, per gebied en voor de hele stad de helpende hand kunnen bieden. Voor de gebiedsgerichte aanpak energiebesparing hebben we alleen voor 2023 en 2026 geld. Voor de jaren daarna verwachten we geld van het Rijk, maar dat zal niet voldoende zijn voor de opgave die er nog ligt. Overigens moeten eigenaar-bewoners een groot deel van de maatregelen zelf betalen. Particuliere verhuurders De Rijksoverheid werkt aan wetgeving om de EFG-labels bij particuliere verhuurders stapsgewijs te verbieden. Hoe dit vorm krijgt en wie dit gaat handhaven, is nog onduidelijk. Woningcorporaties De Rijksoverheid en de gemeente stellen scherpe eisen aan woningcorporaties als het gaat om de verduurzaming van hun woningen. De woningcorporaties worstelen met alle opgaven, maar ze zeggen de doelstellingen voor 2050 wel te halen. Verenigingen van Eigenaren De behoefte aan ontzorgen bij VvE’s is hoog. Goede financieringsmogelijkheden voor verduurzaming ontbreken en er is geen vangnet voor bewoners die de extra financiële bijdrage niet kunnen betalen. Met het Rijk zijn we in gesprek om de hobbels weg te nemen.
