De bevolking vergrijst en we worden gemiddeld steeds ouder. Dat zorgt ervoor dat we steeds meer zorg en daardoor steeds meer zorgpersoneel nodig hebben. De tekorten in de sector zijn groot. Daarom was alles binnen het Leerwerkakkoord Zorg erop gericht om mensen te werven én om bestaand personeel te behouden. Daarnaast is er ook ingezet op de toekomst van de zorg en welzijn en de toekomst van medewerkers. Die ambitie blijft onveranderd, ook nu het Leerwerkakkoord stopt.
IN DE ROTTERDAMSE ZORG WERKEN WE SAMEN AAN DE ARBEIDSMARKT VOOR NU EN DE TOEKOMST
DE SUCCESSEN
De ambitie om bestaande en potentiële zorgmedewerkers te behouden voor de regio, paste in alle drie de pijlers van het overkoepelende Leerwerkakkoord. Binnen de pijler Van school naar werk werden onder meer de opleidingsmogelijkheden voor OK-medewerkers verbeterd middels het regionaal opleiden OK. De ziekenhuizen in de regio werven, selecteren en leiden operatieassistenten en anesthesiemedewerkers gezamenlijk op. Ook werd via meerdere initiatieven ingezet op uitbreiding van de stagecapaciteit en op stagecoaching, Extra begeleiding in de vorm van coaching kan helpen om meer studenten te behouden voor de zorg.
Binnen de pijler Van werk naar werk werd een korte HBO-V opleiding speciaal voor zij-instromers ofwel carrière switchers ontwikkeld door zorgorganisaties in Rotterdam-Rijnmond genaamd Switch to Care wat de stap vanuit een andere sector vergemakkelijkt. De studenten van Switch to Care zijn dus sneller inzetbaar voor zorgorganisaties. Maar ook al tijdens de opleiding zijn de studenten aan de slag op de werkvloer. Daarnaast is er met meerdere projecten gewerkt aan digitale vaardigheden van zorgprofessionals. Want Digivaardige zorgprofessionals zijn de basis van een toekomstbestendige zorgorganisatie. Ook werden meerdere dialogen en themasessies georganiseerd over de toekomst van de zorg en het werven/behouden van personeel, met alle deelnemende organisaties van deRotterdamseZorg. De Health Innovation School leerde professionals om te innoveren en impact te maken met zorginnovaties.
De AanDeBak garanties voor jongeren uit Rotterdam-Zuid pasten perfect binnen de pijler Aan het werk. Dit certificaat geeft zekerheid op een baan binnen de zorg of de kinderopvang. En WelSlagen geeft mensen een kans in de zorg met behoud van uitkering en intensieve begeleiding. Het draagt bij aan het terugdringen van de arbeidsmarkttekorten door extra personeel op te leiden, helpt mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk in de zorgsector en richt zich op behoud van medewerkers. Er is een blauwdruk gemaakt van het opgezette zij-instroom traject zodat ook andere regio’s en/ of organisaties hiermee aan de slag kunnen.
WAT NU?
De arbeidsmarktuitdagingen in zorg en welzijn zijn niet exclusief voorbehouden aan de regio Rotterdam Rijnmond. Het is een landelijk probleem, dat erkend wordt in de landelijke akkoorden en programma’s waaronder: het Integrale Zorgakkoord (IZA) en Toekomstbestendige Arbeidsmarkt Zorg & Welzijn (TAZ). Maar ook de WOZO (Programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen) en GALA (Gezond en Actief Leven Akkoord) en de hervormingsagenda Jeugd spelen in onze regio een rol en hebben impact op de arbeidsmarkt. Deze programma’s hebben invloed op het werk in zorg en welzijn en op de toekomst van (werken in) deze sector. Op het gebied van de arbeidsmarkt is deRotterdamseZorg nauw betrokken bij deze ontwikkelingen.
De partners van het Leerwerkakkoord blijven samenwerken en zullen inzetten op regionale plannen in navolging van het IZA en TAZ. Dit heeft ertoe geleid dat de partners van dit Leerweerakkoord in de loop van 2022 al besloten de samenwerking niet langer via een apart LWA Zorg te continueren. Wel worden de diverse relevante activiteiten en samenwerkingen in de triple helix samenwerking doorgezet via het Bestuurlijk Platform Zorg.
Via de deRotterdamseZorg is borging van de initiatieven vanuit het Leerwerkakkoord Zorg dus verzekerd. De organisatie werkt nauw samen met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, landelijke koepelorganisatie RegioPlus én diverse netwerken in de regio Rotterdam-Rijnmond, waaronder Bestuurlijk Platform Zorg. In 2023 brengt deRotterdamseZorg focus aan en vergroot het de slagkracht, met de keuze voor een aantal regionale programma’s waarop de regionale uitvoering wordt ingezet. De thema’s: Werven & Toeleiden, Leren & Ontwikkelen, Modern werken & Behouden en Veranderen & Vernieuwen. Daarnaast stellen we een aantal basis producten en diensten ter beschikking voor de regio.
1
HOE KIJK JE TERUG OP AFGELOPEN JAREN?
‘deRotterdamseZorg is al tien jaar het samenwerkingsverband van zorg-, welzijns- en onderwijsorganisaties die in de regio samen werken aan een gezonde arbeidsmarkt. Tóch was het voor ons nuttig en leerzaam om ons aan te sluiten bij het Leerwerkakkoord. Het mooiste resultaat? Wat mij betreft dat we meer inzicht hebben gekregen in andere branches en hebben geleerd hoe zij omgaan met arbeidsmarktuitdagingen en welke oplossingen en interventies zij inzetten. De sector zorg en welzijn is soms toch nog te veel naar binnen gericht. Op het gebied van onderwijs zijn we traditioneel; duaal onderwijs is niet de norm. Door alle ontwikkelingen die elkaar snel hebben opgevolgd en mede door het Leerwerkakkoord, hebben we de blik steeds meer naar buiten gericht. Ons netwerk is daardoor opgebouwd en verstevigd.
Ook hebben we dankzij het Leerwerkakkoord de samenwerking met de gemeente Rotterdam geïntensiveerd. Dat is belangrijk, met het oog op de personeelskrapte in de zorg en welzijn, de vergrijzing in de samenleving en de noodzaak om te digitaliseren.’ Het mooiste zou zijn dat we steeds meer gaan kijken vanuit burger perspectief. Van jong, tot oud. Iedereen heeft op een moment zorg nodig in zijn/haar leven. Hoe organiseren we dat goed door de levensfases heen, formeel en informeel en wat is dan nodig? En ook hoe voorkomen we zorg door ons meer en meer te richten op gezondheid, gezond opgroeien en gezond oud(er) worden. En dan met elkaar de vertaalslag maken naar wat betekent dat voor medewerkers in de (preventie) van zorg en welzijn, nu, straks en later. Daar is nog een boel winst te behalen.
2
OP WELKE INTERVENTIE(S) OF ACTIVITEIT(EN) BEN JE HET MEEST TROTS?
‘Zonder het Leerwerkakkoord was het platform ontdekderotterdamsezorg.nl er niet geweest. Die website hebben we ontwikkeld met de gemeente Rotterdam en geeft een duidelijk overzicht van de mogelijkheden om in zorg en welzijn aan de slag te gaan voor verschillende doelgroepen. Dat overzicht – dat nog nergens anders te vinden was – is belangrijk, want er zijn in onze sector veel opleidingen en nog meer beroepen. Wat past bij jou, wat heb je nodig en hoe kom je daar? Op die vragen geven we een antwoord; dat helpt mensen die een studie willen gaan volgen of carrièreswitch willen maken. Met deze website pakken we samen het personeelstekort in de sector aan door de instroom van nieuwe medewerkers verder te versterken. Daarmee dragen we bij aan de pijlers van school naar werk en aan het werk.’
3
WAT IS DE VOORNAAMSTE UITDAGING BIJ DE TRANSITIE EN BORGING VAN JULLIE ACTIVITEITEN?
‘Dankzij deRotterdamseZorg zijn de initiatieven vanuit het Leerwerkakkoord goed geborgd en stevig verankerd binnen de deelnemende partijen. De grootste uitdaging – met of zonder Leerwerkakkoord – blijft om de komende jaren voldoende mensen te enthousiasmeren om in de zorg te gaan én bovenal te blijven werken. En ook om de zorgconsumptie van de maatschappij te beperken waar kan, mede door in te zetten op preventie, gezondheid en digitalisering. Dat is een taak van ons allen en niet van de gezondheidszorg alleen, ook daar kunnen we nog veel meer met elkaar doen, van elkaar leren en dat inzetten in de praktijk van elke dag.